Op zaterdag 30 maart 2024 vond er weer een Kunst Café plaats met ditmaal als locatie het Eemklooster in Amersfoort. Dit Kunst Café werd gehost tijdens de Dutch Glass Biënnale. Deze bijzondere biënnale, genaamd "Living the Glass Age", vindt plaats van 22 maart tot 14 april 2024 in het prachtige Eemklooster.

Tijdens het Kunst Café ging moderator Juan Carlos Salvia in gesprek met de drie winnaars van de open call voor pas afgestudeerde kunstenaars van INTO THE FUTURE: Patricia Overdam, Luca Coussement en Emmy van de Grift. De ervaringen en expertise van deze pas afgestudeerde glaskunstenaars stonden centraal tijdens het gesprek.

De openingsvraag aan de kunstenaars was hoe ze zo creatief zijn geworden, hoe is dat proces verlopen? Patricia geeft aan dat het bij haar aangeboren is, dat ze haar hele leven al bezig is met tekenen, schilderen en andere vormen van creativiteit. Ze heeft op verschillende academies diverse technieken geleerd om kunst te maken. Luca zegt dat hij altijd al de wil had om zichzelf maatschappelijk te uiten. Hij heeft bij Industriële Kunsten in Kortrijk gestudeerd en heeft gaandeweg zijn eigen vorm gevonden waarin hij zich wil uiten. Emmy komt uit een creatief gezin en kreeg alle ruimte om creatief bezig te zijn. Ze heeft de HKU gedaan en kwam tot de ontdekking dat ze het liefst met glas werkt en heeft hierin haar eigen weg gezocht.

Kunstenaars ervaren vaak een bepaalde spanning ten opzichte van het normale leven dat vol vaste patronen zit. Ze voelen vaak een bepaalde afstand en zijn veelal een buitenstaander die de ruimte moet krijgen om creatief en innovatief te kunnen zijn. Patricia heeft als glaskunstwerk prachtige grote glazen bijen gemaakt die symbool staan voor de soort kruisbestuiving die er is tussen samenleving en kunstenaar om deze afstand te overbruggen, maar die ook van belang is voor de bijen zelf. De glazen bijen willen laten zien hoe belangrijk maar ook fragiel bijen zijn voor de natuur en daarmee voor de mens, hoe hun kruisbestuiving essentieel is voor het voortbestaan van planten en dieren.

Voor de kunstenaars heeft glas als materiaal enorme mogelijkheden en kent ook bepaalde beperkingen. De vormenkeuze kan heel groot zijn. Visueel gezien is glas heel veelzijdig en veelkleurig in het samenspel met licht. Bij het bewerken van glas ontstaan er vaak verrassingen tijdens het maakproces, soms zijn dit ware cadeaus die de kunstenaar prachtige resultaten geven die niet verwacht werden. Glas is tegelijk hard maar ook kwetsbaar materiaal. En het kan heel veel effect hebben op de sfeer in een ruimte. Het is ideaal materiaal om vloeibaarheid (bv. van water) uit te drukken, zoals in het werk van Emmy te zien is. En je kan kleuren met elkaar laten reageren zodat je verwonderende effecten kunt verkrijgen. Glas is ook een middel om bepaalde ideeën uit te beelden door middel van verschillende technieken. Afhankelijk van de mate van verhitting van glas kun je verschillende technieken hanteren: schilderen, branden, beeldhouwen of blazen. Verder is de glas-in-lood techniek heel bekend en Emmy hanteert deze techniek ook heel regelmatig. En ook het craqueleren van glas wordt vaak gedaan, dat is het aanbrengen van barststructuren in het glasoppervlak.

Voor alle drie de kunstenaars geldt dat ze trots worden als ze tijdens het maakproces bepaalde problemen te boven komen, bepaalde kantelmomenten doorkomen zodat het ze lukt te maken wat ze beogen. Juist in de uitdaging schuilt de voldoening als iets lukt. Je zult daarom een bepaalde passie, een ziel in je werk moeten leggen en dat zie je er dan ook aan af.

Verder is vrijheid voor hen heel erg belangrijk, vrijheid om te maken wat je wil en om te zijn wie je wilt zijn. Toch is er ook altijd een bepaald frame nodig om de vrijheid enigszins af te bakenen om een kunstobject te kunnen maken. Tijdens het maakproces ervaar je de vrijheid het meest, de vrijheid om keuzes te maken welke kant het proces op gaat en de vele onzekerheden die er kunnen opdoemen. Het is dan de kunst die onzekerheden te omarmen en ermee om te gaan zodat je grip houdt op het eindresultaat.

Je zal als kunstenaar moeten loslaten om koste wat kost origineel te willen zijn, er is al immers zo veel kunst gemaakt dat het heel moeilijk is om iets te maken wat nog nooit iemand heeft gemaakt. Wat je kan doen is iets eigens en persoonlijks te maken wat alleen jij hebt gemaakt, je eigen stem te vinden die voortborduurt op bestaande tradities en kennis. Op die manier wordt je werk dan toch origineel, ondanks dat ze misschien lijken op werk wat eerder is gemaakt. Het is toch nooit helemaal hetzelfde.

Wat de plannen voor de nabije toekomst betreft, heeft Emmy een aanvraag gedaan bij het Mondriaan Fonds en wil ze verder gaan met het ontwikkelen van een eigen beeldtaal. Patricia wil verder gaan met haar eigen creaties en wil ook meer tijd investeren in het leren van het ambacht van glasblazen. En Luca wil even tijd inruimen om afstand te nemen en heeft een reis naar Sicilië in het verschiet, en daar wil hij ook een studie maken van lavastructuren om mogelijk verder mee te gaan in zijn kunstuitingen.

We kijken terug op een bijzondere, intieme ontmoeting met drie veelbelovende kunstenaars, in een warme setting in de kapel van het Eemklooster. Ook willen wij de organisatie van de biënnale hartelijk bedanken voor hun hulp en inzet, die dit Kunstcafé tot een succes hebben gemaakt.

Meer informatie over de biënnale: livingtheglassage.com Voor meer informatie over de drie kunstenaars: Patricia Overdam: www.patriciaoverdam.com Luca Coussement: Instagram @luca.cousla Emmy van de Grift: www.emmyvandegrift.nl

Meer over Juan Carlos Salvia: tertulia033.nl/dichter-juan-carlos-salvia

Contactpersoon bij Tertulia: Erik van der Maaten 06 50461719