Blog #42 Onno Zijlstra (filosoof/schrijver), Iris Murdoch: Ethiek en Esthetiek
In Blog 42 onderzoekt Onno Zijlstra de invloed van Immanuel Kant op de literatuur, met een focus op de visie van Iris Murdoch. Murdoch bekritiseert de neiging van romans om zich af te sluiten van de complexiteit van het bestaan, en ziet mogelijkheden tot herstel in Kant's concept van het sublieme. Dit biedt een nieuwe manier om de ander te ervaren, wat essentieel is voor het herstellen van de waarde van de roman.
Blog #38 Onno Zijlstra (filosoof/schrijver), Waarneming en beeld. Terug naar Kampen.
Onno Zijlstra reflecteert op zijn terugkeer naar Kampen, waar elke straatsteen een verhaal vertelt. Door Søren Kierkegaard's inzichten en het gedicht van Ida Gerhardt verkent hij de kunst van 'terugkeren' en 'nieuw zien', waarbij kunst niet alleen ons beter laat kijken, maar ook onze waarneming van de werkelijkheid verandert. Zijn verhaal nodigt uit tot een reis van verrijkte waarneming, geworteld in de verwevenheid van verleden en heden.
Blog #36 Onno Zijlstra (filosoof/schrijver), Verbeelding, verhaal, leven.
Ontdek de wereld van 'Verbeelding, Verhaal, Leven', waar schrijver Onno Zijlstra je meeneemt op een reis door intrige, knoop, en verwikkeling. Verken de kracht van verbeelding en de kunst van het vertellen in deze nieuwe blog. Duik in levensverhalen, waarin we zelf de auteurs zijn van ons verleden, heden en toekomst. Laat je inspireren door Aristoteles en ontdek de diepe connectie tussen verhaal en leven.Een nieuw hoofdstuk in de onuitputtelijke vertelling van het menselijk bestaan.
Blog# 35 Onno Zijlstra (filosoof/schrijver) over beeld en taal (10 en slot)
"Verbeelding en verhaal" bespreekt kunstwerken en hun achtergrondinformatie, waarbij het belang van beeld en verhaal in de kunst wordt benadrukt. In deze blog verkent Onno Zijlstra de dynamiek tussen beeld en verhaal in kunst en stelt vragen over hun relatie en wisselwerking. Helaas alweer het slot van Beeld en Taal.
Blog# 34 Onno Zijlstra (filosoof/schrijver) over beeld en taal (9)
Onno Zijlstra verkent het idee dat beelden verhalen kunnen vertellen in zijn nieuwste blog. Kunstwerken worden vaak beschouwd als verhalend, maar wat betekent dat precies? Thijs Lijster, de filosoof, deelt twee voorbeelden van beelden die een verhaal vertellen, waar Onno Zijlstra graag gebruik van maakt. En hij voegt binnenkort nog een derde voorbeeld toe. In deze verkenning staat centraal hoe beeldhouwers, in tegenstelling tot schrijvers, trachten een moment vast te leggen waarin de spanning op zijn hoogst is. Onno Zijlstra wijst op het feit dat, anders dan bij literatuur, de verhalen in beelden ingebed zijn, zonder noodzaak voor externe uitleg.
Blog# 31 Onno Zijlstra (filosoof/schrijver) over beeld en taal (6)
In de wereld van stripverhalen komen beeld en taal op een unieke manier samen, waarbij onze verbeelding wordt uitgedaagd om lege ruimtes in het verhaal te vullen. Stripverhalen nodigen lezers uit tot een dans van interpretatie en creatie, waarbij elke blanco ruimte in het verhaal een kans wordt voor onze eigen gedachten om te floreren. Ontdek de magie van beeld en taal in stripverhalen, waar verbeelding en afsluiting samenkomen om nieuwe betekenissen te creëren.
Blog# 29 Onno Zijlstra (filosoof/schrijver) over beeld en taal (4)
In dit blog onderzoekt Onno Zijlstra het fenomeen 'aspectwaarneming' aan de hand van de oorspronkelijke eend-konijn figuur uit het humoristische tijdschrift Fliegende Blätter van 1892. Hij verkent de visie van filosoof Ludwig Wittgenstein op aspectwaarneming en de rol van verbeelding en interpretatie in onze waarneming. Wittgenstein benadrukt het belang van de context en de verschillende betekenissen van 'zien', 'zien-als', 'verbeelding' en 'interpretatie'. We ontdekken ook het onderscheid tussen het oplichten van aspecten en aspectwisselingen. Verder verkent hij de rol van verbeelding bij het waarnemen en hoe dit kan variëren afhankelijk van de context. Ten slotte bespreekt hij de relatie tussen zien en kunst. Dit blog laat zien dat aspectwaarneming en verbeelding een cruciale rol spelen in ons begrip van de wereld om ons heen.
Blog # 26 Onno Zijlstra (filosoof/schrijver) over beeld en taal (1)
De blog van Onno Zijlstra gaat over de ideeën van de jurist Wilhelm over beeld en taal in Søren Kierkegaards boek Of-Of. Wilhelm trekt het esthetische binnen het ethische, terwijl Wittgenstein het omgekeerde doet. Wilhelm ziet het leven van de ethische mens als mooi en stelt dat taal meer geschikt is om het leven in de tijd te tonen dan beeld. Toch is er op Wilhelms esthetica van het beeld wel wat aan te merken, want een beeld is niet per se een momentopname. De blog is het lezen waard voor wie geïnteresseerd is in de relatie tussen ethiek, esthetiek, beeld en taal in de filosofie.
Blog # 25 Onno Zijlstra (filosoof/schrijver) ‘Ethiek en esthetiek zijn één.’ (Ludwig Wittgenstein)
Deze Blog (25) van Onno Zijlstra deelt hij zijn inzichten en ervaringen. Deze keer schrijft hij over de filosoof Ludwig Wittgenstein en zijn uitspraak "Ethiek en esthetiek zijn één" uit zijn werk Tractatus logico-philosophicus. In dit boek betoogt Wittgenstein dat de taal alleen kan spreken over feiten en dat ethiek, esthetiek en religie buiten de grenzen van de taal liggen en daarom niet zinvol kunnen worden besproken. Hij beschrijft ethiek als het accepteren van de wereld zoals die is en het zien van de wereld als een afgerond geheel, als een kunstwerk. Wittgenstein heeft de ethiek teruggebracht tot de esthetiek, waardoor hij ze als één ziet. Wittgenstein's levenshouding is er een van berusting en hij maakt de vergelijking tussen het leven en een theater, waarbij het accepteren van het leven een vorm van kunst is. Onno Zijlstra nodigt u uit om uw gedachten te scherpen.
Blog # 24 Onno Zijlstra (filosoof/schrijver). "Of - Of: over escapisme en engagement. Van Søren Kierkegaard".
Onno Zijlstra leest “Of – Of”, Søren Kierkegaard in de vertaling van Annelies van Hees. "Net verlost van een verloving die hem kwelde, verlost van de helse taak die te moeten verbreken – de eenzaamheid! –, weg uit het huis van die zwaarmoedige vader en met een dissertatie over ironie achter de rug, gaat Søren Kierkegaard hier helemaal los.
Wij zien hem hier als schrijver in al zijn jeugdige kracht en frisheid. Later zal hij er lagen aan exegese overheen aanbrengen, ter rechtvaardiging van al dit geschrijf, om het boek als begin van zijn schrijverschap uit te leggen. Maar in 1843 is dat er allemaal nog niet."
"Of – Of" van Søren Kierkegaard. In de tekst wordt beschreven hoe Kierkegaard in dit boek in zijn jeugdige kracht en frisheid als schrijver aan het werk is. Er wordt vermeld dat het boek in eerste instantie in 1843 verscheen en dat het ruim 850 bladzijden telt, en dat het een fenomeen van Kierkegaard is. Het boek bestaat uit twee delen , waarin Kierkegaard teksten op naam van een serie pseudoniemen zet.
Blog # 23 Onno Zijlstra (filosoof/schrijver) “Waarvan men niet kan spreken, daarover moet men zwijgen.” (Ludwig Wittgenstein) (2)
In deze blog bespreekt Onno Zijlstra het motto "Waarvan men niet kan spreken, daarover moet men zwijgen" van de Tractatus logico-philosophicus van Ludwig Wittgenstein. De auteur heeft de nieuwe Nederlandse vertaling van de Tractatus uit 2022 gekocht en wil in volgende blogs ingaan op Wittgensteins esthetica/ethica.
Onno Zijlstra vertelt hoe Wittgenstein tot zijn uitspraak over zwijgen is gekomen. Wittgensteins vroege filosofie richt zich op logica en taal, inclusief de grenzen van taal. Zijn aandacht voor taal was in het Wenen van het fin en début du siècle niet uniek. Wittgenstein nam dienst in het leger van de Habsburgers tijdens de Eerste Wereldoorlog en had zijn aantekeningen voor de Tractatus bij zich in zijn rugzak.
Wittgenstein wilde een heldere scheidslijn trekken tussen datgene waarover wij kunnen spreken en datgene waarover wij niet kunnen spreken. Hij wilde de grens van taal van binnenuit, vanuit de taal, trekken door na te gaan hoe ons spreken überhaupt betekenis kan hebben. Dit bracht hem op zijn zogenoemde ‘afbeeldingstheorie van de taal’.
Blog # 22 Onno Zijlstra (filosoof/schrijver)
Deze blog bespreekt de relatie tussen zwijgen, wijsheid en de filosofie van het onuitsprekelijke. Filosofie heeft altijd een lange traditie gehad van zwijgen over grote onderwerpen, omdat deze te complex zijn voor woorden. De filosofie van het onuitsprekelijke komt vooral voor in de filosofie van religie, esthetica en taalfilosofie, waarin wordt gesteld dat sommige dingen, zoals God/het Absolute en gevoelens/emoties, te groot en te complex zijn om volledig in woorden te vatten.
Blog #21 Onno Zijlstra (filosoof/schrijver)
De Weg een reflectie op het werk van Renée van Riessen, de dichtbundel Het komende Leven. Uitgegeven bij Sjibbolet 2023. Door Onno Zijlstra filosoof/dichter.
Blog #20 Onno Zijlstra (filosoof/schrijver) De zin van het bestaan (9)
Onno Zijlstra blog 20. De zin van het bestaan (9). Authenticiteit.
…Het is duidelijk dat het ideaal authentiek te zijn bijna eindeloos is misbruikt en verbasterd. Toch blijf ik erbij dat het niet alleen een mogelijk, maar zelfs een gewenst ideaal is. (Doorman levert zegge en schrijve nul argumenten daartegen, maar gaat liever los tegen ‘Volendam en de Chinezen’ – iets dat volgens mij juist een idee van wat dan wel authentiek is verondersteld.)
Blog # 19 Onno Zijlstra (filosoof/schrijver) De zin van het bestaan (8).
De harmonie, de schoonheid, die Mondriaan ons laat zien tilt ons uit de alledaagse realiteit dievaak smoezelig of lelijk of gewelddadig is. Die schoonheid heeft iets verhevens en verheffends. Wij kunnen er niet aan komen, maar zij tilt ons wel op.