Blog# 30 Onno Zijlstra (filosoof/schrijver) over beeld en taal (5)
Tertulia Amersfoort Tertulia Amersfoort

Blog# 30 Onno Zijlstra (filosoof/schrijver) over beeld en taal (5)

In het licht van Onno Zijlstra’s opmerkingen naar aanleiding van het konijn-eend over aspect-waarneming en aspect-blindheid zouden we hier kunnen sprekn van een specifiek en ernstig soort aspecblindheid: niet de mens in de mens kunnen zien. Zijlstra’s overpeinzingen ove zien hebben uiteraard ook gevolgen voor zijn esthetica, voor zijn idee van hoe we kunstwerken zien en erover van gedachten wisselen. Het totale beeld verander wanneer we aandacht schenen aan bepaalde aspecten, en de waardering van een kunstwerk brengt een hele cultuur met zich mee.

Meer lezen
Blog# 29 Onno Zijlstra (filosoof/schrijver) over beeld en taal (4)
Tertulia Amersfoort Tertulia Amersfoort

Blog# 29 Onno Zijlstra (filosoof/schrijver) over beeld en taal (4)

In dit blog onderzoekt Onno Zijlstra het fenomeen 'aspectwaarneming' aan de hand van de oorspronkelijke eend-konijn figuur uit het humoristische tijdschrift Fliegende Blätter van 1892. Hij verkent de visie van filosoof Ludwig Wittgenstein op aspectwaarneming en de rol van verbeelding en interpretatie in onze waarneming. Wittgenstein benadrukt het belang van de context en de verschillende betekenissen van 'zien', 'zien-als', 'verbeelding' en 'interpretatie'. We ontdekken ook het onderscheid tussen het oplichten van aspecten en aspectwisselingen. Verder verkent hij de rol van verbeelding bij het waarnemen en hoe dit kan variëren afhankelijk van de context. Ten slotte bespreekt hij de relatie tussen zien en kunst. Dit blog laat zien dat aspectwaarneming en verbeelding een cruciale rol spelen in ons begrip van de wereld om ons heen.

Meer lezen
Blog# 28 Onno Zijlstra (filosoof/schrijver) over beeld en taal (3)
Tertulia Amersfoort Tertulia Amersfoort

Blog# 28 Onno Zijlstra (filosoof/schrijver) over beeld en taal (3)

Taal en beeld: een intrigerende dans! In deze blog ontdekken we hoe taal uiterst divers, complex en subtiel is. Woorden onthullen verschillende betekenissen in verschillende contexten. Ook de relatie tussen beeld en taal is verrassend divers en subtiel. Zien is meer dan alleen maar waarnemen, het is een samenspel van betekenissen en interpretaties. Laat je verwonderen door de complexiteit van taal en beeld! Onno Zijlstra is filosoof bij Tertulia Filosofisch Café.

Meer lezen
Blog# 27 Onno Zijlstra (filosoof/schrijver) over beeld en taal (2)
Filosofie, Onno Zijlstra blogt Tertulia Amersfoort Filosofie, Onno Zijlstra blogt Tertulia Amersfoort

Blog# 27 Onno Zijlstra (filosoof/schrijver) over beeld en taal (2)

Onno Zijlstra schrijft in blog 27 over de evolutie van taal: diversiteit, complexiteit en betekenisvol gebruik volgens Wittgenstein. “In deze tekst bespreek ik de relatie tussen beeld en taal aan de hand van Wittgensteins ideeën en het personage Wilhelm in Kierkegaards roman 'Of-Of'. Wilhelm gelooft dat taal beter de essentie van het leven kan uitdrukken, terwijl beelden slechts momentopnames zijn. Wittgenstein beweert echter dat taal beperkt is in het weergeven van esthetiek, ethiek en religie. Na reacties van lezers, zoals Kees van Pagee, besluit ik het onderwerp uit te breiden in meerdere delen. Blog 27 zal zich richten op Wittgensteins ideeën over taal. Blogs 28 en verder zullen de vragen en opmerkingen van Kees behandelen, waaronder de suggestie van beeldtaal.”

Meer lezen
Blog # 26 Onno Zijlstra (filosoof/schrijver) over beeld en taal (1)
Onno Zijlstra, Onno Zijlstra blogt, Filosofie Tertulia Amersfoort Onno Zijlstra, Onno Zijlstra blogt, Filosofie Tertulia Amersfoort

Blog # 26 Onno Zijlstra (filosoof/schrijver) over beeld en taal (1)

De blog van Onno Zijlstra gaat over de ideeën van de jurist Wilhelm over beeld en taal in Søren Kierkegaards boek Of-Of. Wilhelm trekt het esthetische binnen het ethische, terwijl Wittgenstein het omgekeerde doet. Wilhelm ziet het leven van de ethische mens als mooi en stelt dat taal meer geschikt is om het leven in de tijd te tonen dan beeld. Toch is er op Wilhelms esthetica van het beeld wel wat aan te merken, want een beeld is niet per se een momentopname. De blog is het lezen waard voor wie geïnteresseerd is in de relatie tussen ethiek, esthetiek, beeld en taal in de filosofie.

Meer lezen
Blog # 25 Onno Zijlstra (filosoof/schrijver) ‘Ethiek en esthetiek zijn één.’ (Ludwig Wittgenstein)
Tertulia Amersfoort Tertulia Amersfoort

Blog # 25 Onno Zijlstra (filosoof/schrijver) ‘Ethiek en esthetiek zijn één.’ (Ludwig Wittgenstein)

Deze Blog (25) van Onno Zijlstra deelt hij zijn inzichten en ervaringen. Deze keer schrijft hij over de filosoof Ludwig Wittgenstein en zijn uitspraak "Ethiek en esthetiek zijn één" uit zijn werk Tractatus logico-philosophicus. In dit boek betoogt Wittgenstein dat de taal alleen kan spreken over feiten en dat ethiek, esthetiek en religie buiten de grenzen van de taal liggen en daarom niet zinvol kunnen worden besproken. Hij beschrijft ethiek als het accepteren van de wereld zoals die is en het zien van de wereld als een afgerond geheel, als een kunstwerk. Wittgenstein heeft de ethiek teruggebracht tot de esthetiek, waardoor hij ze als één ziet. Wittgenstein's levenshouding is er een van berusting en hij maakt de vergelijking tussen het leven en een theater, waarbij het accepteren van het leven een vorm van kunst is. Onno Zijlstra nodigt u uit om uw gedachten te scherpen.

Meer lezen
Blog # 24 Onno Zijlstra (filosoof/schrijver). "Of - Of: over escapisme en engagement. Van Søren Kierkegaard".
Filosofie, Onno Zijlstra, Onno Zijlstra blogt Tertulia Amersfoort Filosofie, Onno Zijlstra, Onno Zijlstra blogt Tertulia Amersfoort

Blog # 24 Onno Zijlstra (filosoof/schrijver). "Of - Of: over escapisme en engagement. Van Søren Kierkegaard".

Onno Zijlstra leest “Of – Of”, Søren Kierkegaard in de vertaling van Annelies van Hees. "Net verlost van een verloving die hem kwelde, verlost van de helse taak die te moeten verbreken – de eenzaamheid! –, weg uit het huis van die zwaarmoedige vader en met een dissertatie over ironie achter de rug, gaat Søren Kierkegaard hier helemaal los.

Wij zien hem hier als schrijver in al zijn jeugdige kracht en frisheid. Later zal hij er lagen aan exegese overheen aanbrengen, ter rechtvaardiging van al dit geschrijf, om het boek als begin van zijn schrijverschap uit te leggen. Maar in 1843 is dat er allemaal nog niet."

"Of – Of" van Søren Kierkegaard. In de tekst wordt beschreven hoe Kierkegaard in dit boek in zijn jeugdige kracht en frisheid als schrijver aan het werk is. Er wordt vermeld dat het boek in eerste instantie in 1843 verscheen en dat het ruim 850 bladzijden telt, en dat het een fenomeen van Kierkegaard is. Het boek bestaat uit twee delen , waarin Kierkegaard teksten op naam van een serie pseudoniemen zet.

Meer lezen
Blog # 23 Onno Zijlstra (filosoof/schrijver) “Waarvan men niet kan spreken, daarover moet men zwijgen.” (Ludwig Wittgenstein) (2)
Filosofie, Verwondering, Onno Zijlstra, Onno Zijlstra blogt Tertulia Amersfoort Filosofie, Verwondering, Onno Zijlstra, Onno Zijlstra blogt Tertulia Amersfoort

Blog # 23 Onno Zijlstra (filosoof/schrijver) “Waarvan men niet kan spreken, daarover moet men zwijgen.” (Ludwig Wittgenstein) (2)

In deze blog bespreekt Onno Zijlstra het motto "Waarvan men niet kan spreken, daarover moet men zwijgen" van de Tractatus logico-philosophicus van Ludwig Wittgenstein. De auteur heeft de nieuwe Nederlandse vertaling van de Tractatus uit 2022 gekocht en wil in volgende blogs ingaan op Wittgensteins esthetica/ethica.

Onno Zijlstra vertelt hoe Wittgenstein tot zijn uitspraak over zwijgen is gekomen. Wittgensteins vroege filosofie richt zich op logica en taal, inclusief de grenzen van taal. Zijn aandacht voor taal was in het Wenen van het fin en début du siècle niet uniek. Wittgenstein nam dienst in het leger van de Habsburgers tijdens de Eerste Wereldoorlog en had zijn aantekeningen voor de Tractatus bij zich in zijn rugzak.

Wittgenstein wilde een heldere scheidslijn trekken tussen datgene waarover wij kunnen spreken en datgene waarover wij niet kunnen spreken. Hij wilde de grens van taal van binnenuit, vanuit de taal, trekken door na te gaan hoe ons spreken überhaupt betekenis kan hebben. Dit bracht hem op zijn zogenoemde ‘afbeeldingstheorie van de taal’.

Meer lezen
Blog # 22 Onno Zijlstra (filosoof/schrijver)
Filosofie, Reflectie, Onno Zijlstra blogt Tertulia Amersfoort Filosofie, Reflectie, Onno Zijlstra blogt Tertulia Amersfoort

Blog # 22 Onno Zijlstra (filosoof/schrijver)

Deze blog bespreekt de relatie tussen zwijgen, wijsheid en de filosofie van het onuitsprekelijke. Filosofie heeft altijd een lange traditie gehad van zwijgen over grote onderwerpen, omdat deze te complex zijn voor woorden. De filosofie van het onuitsprekelijke komt vooral voor in de filosofie van religie, esthetica en taalfilosofie, waarin wordt gesteld dat sommige dingen, zoals God/het Absolute en gevoelens/emoties, te groot en te complex zijn om volledig in woorden te vatten.

Meer lezen
Blog #20 Onno Zijlstra (filosoof/schrijver) De zin van het bestaan (9)
Filosofie, kunst, film Tertulia Amersfoort Filosofie, kunst, film Tertulia Amersfoort

Blog #20 Onno Zijlstra (filosoof/schrijver) De zin van het bestaan (9)

Onno Zijlstra blog 20. De zin van het bestaan (9). Authenticiteit.

…Het is duidelijk dat het ideaal authentiek te zijn bijna eindeloos is misbruikt en verbasterd. Toch blijf ik erbij dat het niet alleen een mogelijk, maar zelfs een gewenst ideaal is. (Doorman levert zegge en schrijve nul argumenten daartegen, maar gaat liever los tegen ‘Volendam en de Chinezen’ – iets dat volgens mij juist een idee van wat dan wel authentiek is verondersteld.)

Meer lezen
Blog # 18 Onno Zijlstra (filosoof/schrijver) De zin van het bestaan (7). Zin en waarden
Filosofie, Zin van het bestaan Tertulia Amersfoort Filosofie, Zin van het bestaan Tertulia Amersfoort

Blog # 18 Onno Zijlstra (filosoof/schrijver) De zin van het bestaan (7). Zin en waarden

Blog No 18 van Onno Zijlstra (filosoof/schrijver) De zin van het bestaan(7). Zin en waarden.

Lange tijd kon je het in de filosofie nauwelijks over zin hebben. Dat gold als al te subjectief. Meetbare zaken, ja, kleuren, nou vooruit, normen en waarden al dubieus, maar zin? ‘Get real!’ Die tijd lijkt voorbij. En terecht, want we kunnen er niet onderuit dat mensen de vraag stellen en dat velen met antwoorden komen en dat we over die antwoorden een gesprek kunnen voeren. Lees verder…..

Meer lezen
Blog # 17 Onno Zijlstra (filosoof/schrijver) De zin van het bestaan (6). Creativiteit en waarden
Filosofie, Kunst Tertulia Amersfoort Filosofie, Kunst Tertulia Amersfoort

Blog # 17 Onno Zijlstra (filosoof/schrijver) De zin van het bestaan (6). Creativiteit en waarden

Dezer dagen las Onno Zijlstra, Marcus de Sautoy, De code van creativiteit. Sautoy is hoogleraar wiskundige en een vooraanstaande Engelse auteur van heel goede ‘populariserende’ boeken over onderwerpen uit de exacte wetenschappen. De code gaat over de vraag of een computer ooit een meesterwerk zal schilderen, een goede symfonie componeren of een geweldige literaire roman zal schrijven. Kunnen algoritmes concurreren met menselijke creativiteit?

Meer lezen